Operacija prostate i potencija
Često pitanje koje se postavlja u našoj ordinaciji jeste uticaj oboljenja prostate na potenciju. Bez obzira na uzročno-posledične odnose koje medicinska nauka u sadašnjem trenutku sagledava ili ne, praksa je pokazala da problemi sa prostatom svakako negativno utiču na seksualnu funkciju muškarca. Posebno važno pitanje je – šta se dešava sa potencijom posle operacije prostate.
Prostata se operiše najčešće iz dva razloga:
1. Benigno uvećanje prostate (BHP – Benigna Hipertrofija Prostate, BPH – Binign Prostatic Hyperplasia or Hypertrophy)
2. Karcinom prostate (rak prostate, Prostate Cancer)
Operacije koje se primenjuju kod ova dva oboljenja se u biti razlikuju. To za posledicu ima i različit uticaj na seksualnu funkciju muškarca. Operacija raka prostate (Radikalna Prostatektomija, Prostatectomia radicalis, Radical Prostatectomy) dovodi do težih i dugotrajnijih oštećenja seksualne funkcije muškarca iako se danas primenjuju tzv. „nerve sparing“ operativne tehnike. Zapravo, suština je u tome da uz samu prostatu prolaze nervi koji su bitni za erekciju, te ako se oni ne oštete tokom operacije veće su šanse da se potencija vrati posle operacije.
Ipak, da bi do tog „povrataka“ potencije došlo naučna ispitivanja su pokazala da je potrebno preduzimati odgovarajuće mere posle, pa čak i pre operacije a ne prepustiti sve spontanom oporavku!
Iz tog razloga jedna od bitnih aktivnosti urološko-seksološke ordinacije „POTENCIJAL“ je sprovođenje rehabilitacije seksualne funkcije muškarca posle opreativnog zahvata na prostati.
Treba imati u vidu da praktično svi muškaraci posle radikalne prostatektomije imaju erektilnu disfunkciju (impotenciju), bez obzira na tok operacije. Postoperativno nastupa period umanjenja ili gubitka funkcije nerava odgovornih za potenciju čak ako oni i nisu oštećeni. To dovodi do gubitka dnevnih ali i noćnih erekcija što dalje vodi do slabe oksigenacije kavernoznog tkiva penisa i njegovog sekundarnog oštećenja. Oštećenje unutrašnjeg tkiva penisa je posledica proapoptotičkih faktora (kao što je smanjenje broja glatkih mišićnih vlakana) i profibrotičkih faktora (npr. povećanje količine kolagena u kavernoznim telima). Sve to, uz uvek prisutne raznovrsne psihološke mehanizme, dovodi do situacije da je oporavak erektilne funkcije pod velikim znakom pitanja.
Upravo iz tih razloga je izuzetno važno na vreme početi sa programom rehabilitacije čime će se znatno povećati šense za povratak potencije i skratiti vreme do oporavka erektilne funkcije.
„…treating patients early postoperatively is of major importance and may certainly lead to better long-term results in terms of either EF recovery or ED treatment possibilities.”
(…rana postoperativna rehabilitacija pacijenata je od velikog značaja i vodi boljim dugoročnim rezultatima u smislu oporavka erektilne funkcije…)
navodi se u članku Prevention and Management of Post Prostatectomy Erectile Dysfunction (Montorsi et al. Medscape Urology, 2015).
Na istom mestu se navodi i kada treba započeti rehabilitaciju (…Timing of rehabilitation and treatment is a major clinical matter…, Giuliano et al.).
Idealno je program rehabilitacije započeti – još pre operacije. Tom prilikom se daju važna objašnjenja i saveti i eventualno započinje određena pripremna terapija.
Po obavljenoj operaciji sa rehabilitacijom treba započeti odmah po oporavku – najbolje za mesec, a najviše za tri meseca posle operacije. Ipak, ukoliko pacijent iz bilo kog razloga nije u pravo vreme započeo program rehabilitacije erektilne funkcije – šanse za poboljšanje seksualnog života postoje čak i godinama posle operativnog zahvata.
